«ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΟΜΟΡΦΗ είναι μια ιστορία/ Οταν ακούς τον Τσάρλι Πάρκερ να τη λέει,/ Είτε από δίσκους ή σε μαζώξεις μουσικών/ Είτε σε εμφανίσεις πιο επίσημες στα κλαμπ,/Ενέσεις στο μπράτσο για να πιάσει την καλή,/ Χαρούμενα Φυσούσε το/ τέλειο πνευστό/...» έγραφε ο Τζακ Κέρουακ στο « 241ο Χορικό», αποκαλύπτοντας την αγάπη του για τον κορυφαίο μουσικό της τζαζ. Για τον ίδιο, ο Γκρέγκορι Κόρσο, ένας ακόμα περίφημη γενιάς των μπιτ, έκανε ένα σπαρακτικό ρέκβιεμ: «Ε, άνθρωπε, ο Bird είναι νεκρός/ το σαξόφωνό του κάπου το κλείδωσα/ το σαξόφωνό του σε κάποια γωνιά το άφησαν/ πού να 'ναι το σαξόφωνο, άνθρωπέ μου, πού;/...».
Ενα νέο βιβλίο, «Τα οράματα μιας απίθανης γενιάς. Στοιχεία για τη γενιά των μπιτ», που κυκλοφορεί αύριο από τις εκδόσεις «Κέδρος», έρχεται να αναδείξει (και να αποκαταστήσει) με μεταφράσεις ποιημάτων, κειμένων και εισαγωγή του Γιάννη Λειβαδά το ατίθασο, οξυδερκές πνεύμα των δημιουργών που τάραξαν τη συντηρητική Αμερική τη δεκαετία του '50, εμβαθύνοντας ιδιαίτερα στη σχέση τους με την τζαζ και τη θρησκεία.
«Οι χειμαρρώδεις αυτοσχεδιασμοί της τζαζ, οι εναλλαγές των μέτρων και η πολυδιάστατη χρήση του βασικού θέματος χάρισαν νέους τρόπους στην προσέγγιση και στη γραφή της λογοτεχνίας», επισημαίνει ο μελετητής, που έχει στο ενεργητικό του και την «Ανθολογία μπιτ ποίησης» (Ροές, 2003). «Η εμφάνιση ενός συγκοπτόμενου ρυθμού στην ποίησή τους ήταν ίσως το πλέον χαρακτηριστικό στοιχείο που προήλθε από την τζαζ. Ο συγκοπτόμενος ρυθμός οριοθέτησε αισθητικά τη γραφή των μπιτ, και χάρισε στην ποιησή τους αυτό το χαρακτηριστικό ύφος. Αλλοτε, οι αναφορές σε συγκεκριμένα πρόσωπα μουσικών ή γεγονότα φανέρωναν την αγάπη και την εκτίμηση που έτρεφαν γι' αυτήν - και το πόσο είχε γίνει ένα με τη δική τους ζωή».
Στη Νέα Υόρκη, πρώτη φορά η ποίηση συναντήθηκε ζωντανά με την τζαζ το βράδυ της 19ης Νοεμβρίου του 1957, στην γκαλερί Brata, όπου ο Τζακ Κέρουακ, ο Φίλιπ Λαμαντία και ο Χάουαρντ Χαρτ (ήταν και ντράμερ) διάβασαν ποιήματά τους συνοδευόμενοι από το γαλλικό κόρνο του Ντέιβιντ Αμραμ. Ενα μήνα αργότερα, ο Κέρουακ συνεργάστηκε με τον πιανίστα Στιβ Αλεν στο περίφημο τζαζ κλαμπ «Village Vanguard». «Ωστόσο, το κοινό ήταν μάλλον απροετοίμαστο. Οταν ο Κέρουακ διάβασε ένα κείμενό του με τίτλο "Η ζωή ενός εξηντάχρονου μεξικανού πρεζάκια", κάποιοι άρχισαν να χαχανίζουν και κάποιοι άλλοι παντελώς τον αγνόησαν. Στη συνέχεια ο Κέρουακ έκανε πολλαπλές ηχογραφήσεις με τη συνοδεία τζαζ μουσικών, οι οποίες παραμένουν (μαζί με εκείνες των Τεντ Τζόουνς και Αμίρι Μπαράκα) τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα αυτού του συνδυασμού».
Οσο για τη σχέση των μπίτνικ με τα φιλοσοφικά-θρησκευτικά ρεύματα, ο βουδισμός τούς καθόρισε. «Οσο κι αν ηχεί απίστευτο, είναι απολύτως πραγματικό», επισημαίνει ο Γ. Λειβαδάς. «Οι μπιτ ανέπτυξαν έναν ιδιόρρυθμο ατομικιστικό αναρχισμό, στο πλαίσιο του οποίου όλες του οι τάσεις υποστηρίχτηκαν εντατικά από τις ελευθεριακές ηθικές βάσεις του βουδισμού. Ο αναρχισμός που εκφράστηκε από τη γενιά των μπιτ αφορούσε κυρίως τα ζητήματα της οικολογίας και της κοινωνικής ηθικής, της πρακτικής της μη βίας και της ανοχής».
Στην έκδοση ανθολογούνται οι Αλεν Γκίνσμπεργκ, Χάρολντ Νορς, Μπομπ Κάουφμαν, Χάουαρντ Χαρτ, Λόρενς Φερλινγκέτι, Πίτερ Ορλόφσκι και αρκετοί άλλοι από αυτούς τους «άγρυπνους, έκπτωτους, μοναχικούς, σοφούς αλήτες», που έδωσαν όραμα και πρότυπο στην αμερικανική τέχνη.
ΠΗΓΗ:http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=245878
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου